Từ lâu, Cuba đã là một thiên đường trong mơ đối với những người yêu nhiếp ảnh như tôi. Với vẻ đẹp nguyên sơ, kiến trúc vượt thời gian và con người đầy sức sống, đất nước này luôn là nguồn cảm hứng bất tận mà tôi khao khát được khám phá qua ống kính của mình.
Cơ hội đến bất ngờ vào tháng 12 năm 2024, khi tôi biết rằng Fulvio — đại sứ toàn cầu của hãng máy ảnh Leica — sẽ tổ chức một hội thảo nhiếp ảnh tại Cuba. Dù không tham gia khóa học, tôi vẫn mạnh dạn viết thư bày tỏ mong muốn được đồng hành cùng đoàn. Thật bất ngờ và may mắn khi Fulvio đã đồng ý một cách rất thân tình. Đó là khởi đầu cho một hành trình không thể nào quên — không chỉ là chụp ảnh, mà còn là sự đắm chìm trong nhịp sống, chất liệu và tâm hồn của Cuba.
Tuy vậy, chuyến đi không hề dễ dàng. Do không có visa quá cảnh Pháp, tôi buộc phải mua vé mới với chi phí đắt đỏ hơn. Sau hai ngày di chuyển mệt mỏi, tôi đặt chân đến Cuba trong tình trạng cảm sốt, đau đầu và phải làm quen với thời tiết hoàn toàn xa lạ. Ngay cả vài vỉ paracetamol cũng không thể giúp tôi hạ sốt.
Havana chào đón tôi bằng vẻ mộc mạc, pha lẫn không ít thử thách: mất điện thường xuyên, không có Wi-Fi, nước phải đun bằng bếp củi. Nhưng chính những điều tưởng chừng bất tiện ấy lại khiến tôi gạt bỏ mọi xao nhãng, và cảm nhận sâu sắc hơn sự mộc mạc và hiếu khách chân thành của người dân nơi đây. Một kỷ niệm khó quên xảy ra tại Viñales: khi đang tắm, tôi bất ngờ bị gọi đi phỏng vấn với nhân viên nhập cư. Sau gần 30 phút căng thẳng nhưng cũng có phần buồn cười, mọi việc được giải quyết ổn thỏa.
Chặng đường về cũng đầy trắc trở. Chuyến bay từ Havana đến Paris bị trễ, khiến tôi lỡ mất chuyến nối chuyến về Việt Nam, buộc phải mua thêm vé quá cảnh qua Hàn Quốc. Một lần trễ nữa suýt khiến tôi lỡ luôn cả chặng bay cuối.
Dù phải vượt qua nhiều vất vả, Cuba đã để lại trong tôi một dấu ấn không thể phai mờ. Những con phố ngập nắng ở Havana, các lễ hội sôi động tại Viñales, ánh mắt ấm áp của người dân — tất cả đều hiện lên trong ống kính của tôi. Mỗi bức ảnh là một lát cắt sống động của cuộc sống nơi đây: từ năng lượng và sự uyển chuyển của các vũ công ở trường nghệ thuật, đến những khoảnh khắc đời thường như cụ ông chậm rãi hút điếu xì gà, tiếng cười hồn nhiên của trẻ nhỏ, hay sự tập trung trong ánh mắt của người biểu diễn. Những hình ảnh ấy kể câu chuyện về một dân tộc giàu bản sắc, kiên cường và đầy sức sống.
Cuba – Hành trình qua con người và cuộc sống
Những chiếc xe cổ, những áp phích tuyên truyền với chân dung Che Guevara, ánh nhìn trầm ngâm sau làn khói xì gà… tất cả những biểu tượng từng in sâu trong tiềm thức tôi bỗng trở nên mờ nhòa khi đặt chân đến Cuba. Từng góc phố, từng con đường đều mở ra một không gian bất ngờ hài hòa về sắc màu, nơi những gam màu đậm chất Mỹ Latinh tưởng như đối lập lại bổ trợ cho nhau một cách kỳ diệu. Những vệt nắng như nét cọ loang trên những bức tường, hòa cùng bóng người qua lại, tạo nên bức tranh sống động của cuộc đời.
Thật lạ lùng và thú vị, dù là vô tình hay chủ ý, màu sắc trang phục của người dân cũng góp phần hoàn thiện bức tranh ấy: lúc thì tạo nên sự cân bằng giữa tông ấm và tông lạnh trên nền tường đỏ thẫm, lúc lại tạo hiệu ứng “ton sur ton” khi con người như hòa làm một với kiến trúc. Ngay cả màu da nâu đỏ đặc trưng cũng tạo nên sự đối xứng hoàn hảo. Đặc biệt, sắc xanh dương dường như hiện diện ở khắp nơi, trong từng khoảnh khắc. Phải chăng sống trong một không gian phủ đầy màu của “hy vọng” là cách người Cuba vượt qua những gian khó trong đời sống thường nhật?
Để thuận tiện di chuyển, tôi mang theo hành lý gọn nhẹ cùng chiếc Nikon Z9 và ống kính 24-70mm. Tôi cũng mang theo Nikon D850 làm máy phụ, đề phòng rủi ro. Trong 15 ngày, tôi dành 6 ngày ở Havana, 3 ngày ở Trinidad và 3 ngày ở Viñales.
Tùy theo hoàn cảnh, tôi chọn ống kính phù hợp: 24-70mm cho khung cảnh trung bình, 70-200mm để chụp từ xa, và 85mm cố định cho ảnh chân dung. Với thể loại nhiếp ảnh đường phố vốn khó đoán định, tôi luôn mang ít đồ, mặc trang phục nhẹ, linh hoạt di chuyển. Khi bắt gặp khoảnh khắc cuốn hút, tôi nhanh chóng chuyển sang chế độ ưu tiên khẩu độ (A) để kiểm soát độ sâu trường ảnh và tạo hiệu ứng bokeh theo ý muốn.
Chuyến đi này không chỉ là một cuộc du ngoạn, mà là hành trình đắm mình vào vẻ đẹp đa diện của Cuba — qua từng con phố, từng gương mặt và từng câu chuyện. Mỗi bức ảnh là một nhịp cầu kể lại sự sống động, chân thực và quyến rũ khó cưỡng của đất nước này.